پیاز زعفران چیست؟ قیمت پیاز زعفران به چه عواملی بستگی دارد؟ از کجا خرید پیاز زعفران را انجام دهیم؟ هنگام خرید کدام پیاز را انتخاب کنیم: پیاز زعفران درشت، متوسط یا کوچک؟ پیاز زعفران را چگونه بکاریم؟
در این مقاله سعی میکنیم به سوالات ذکر شده به صورت تخصصی پاسخ دهیم.
فهرست مطالب
برای آشنا شدن با اصول مربوط به کاشت، داشت و برداشت زعفران و همچنین معرفی محصولات زعفرانی، مطالبی آماده شده است که در این مقاله قصد داریم به آنها بپردازیم. با این امید که این مقالهی نسبتا کامل بتواند به شما در تمام موارد مربوط به زعفران، کمک کند. لازم به ذکر است که تمام مطالب این مقاله به صورت عامیانه بیان میشود تا استفاده از آن نیز کاربردیتر باشد.
شرایط مناسب کشت زعفران
زمین مناسب کشت چه زمینی است؟
زمینی برای زعفران مناسب است که ترکیبی از سنگ و خاک باشد. (زمینهایی که در آنها فقط خاک رس قرمز وجود دارد و یا دارای خاک سفید، سیاه و یا فقط ریگ است برای کشت زعفران مناسب نمیباشد)
چه مناطقی برای کشت زعفران مناسب است؟
ترجیحا باید مناطقی برای کاشت زعفران انتخاب شود که در فصل تابستان بارندگی نداشته باشد و یا خیلی کم باشد (زیرا پیاز زعفران در فصل تابستان -از اردیبهشت تا شهریورماه- در خواب است و در صورتیکه به گل در این بازه زمانی رطوبت نرسد، بسیار مناسبتر است و سالمتر میماند).
پیاز زعفران
پیاز زعفرانی که در آن زمین قبلا سیل آمده است، تکثیر نمیشود و تکی است ولی درشتتر میشود.
چه نوع پیازی برای کاشت مناسب است؟
اگر قصد دارید یک مزرعه برای کشت زعفران راهاندازی کنید، باید به سراغ بهترین و مرغوبترین پیازها برای توسعه بیشتر مزرعهتان بروید. زیرا به صورت معمول فقط از پیاز برای ایجاد مزرعه زعفران استفاده میشود. بدین ترتیب پیازهای زعفران قابل فروش که در مزرعهای نمو کردهاند، به راحتی از خاک بیرون میآیند و به هر انبار و مزرعه دیگری قابل جابجایی هستند. خصوصیات پیاز مرغوب:
- جوان باشد یعنی از ۷ الی هشت سال بیشتر عمر نداشته باشد و پوست کمی داشته باشد.
- جهت خرید پیاز زعفران از زمینی مطمئن که یقین دارید، قارچ و کنه و دیگر امراض نداشته و ندارد، اقدام فرمائید. انتخاب پیاز مناسب و مرغوب و عاری از آفت و بیماری جهت کاشت، از عوامل مهم در بازدهی حداکثری در سالهای اولیه کاشت میباشد که میتواند کشت زعفران را با توجیه اقتصادی خوب همراه کند.
- دارای جوانه زیاد در اطرافش باشد (بیشتر از چهار جوانه).
- پولک کف پیاز خشک و چسبیده باشد.
- کاملا کم و یا بیخاک باشد.
- متوسط باشد (خیلی ریز یا درشت نباشد).
- فروشنده از وضعیت گلدهی و اوضاع قبل از کندن پیاز اطلاعاتی داشته باشد.
- خشک کَن باشد یعنی از ماه یک (زرد اب) به بعد آب نخورده باشد. در صورتیکه قصد خرید پیاز ترکَن را دارید، دقت کنید که این کار را حتما بعد از مرداد انجام دهید. این موضوع باعث میشود که هم از لحاظ وزنی و هم از لحاظ افت کیفیت، ضرر نکنید.
- بهترین زمان برای خرید پیاز یا بیرون آوردن آن از خاک، در دوره خواب یا استراحت پیاز است که فاصله زمانی اواخر اردیبهشت ماه تا پایان مرداد ماه را شامل میشود. بهتر است که موارد ذکر شده حتما رعایت شوند، در غیر این صورت مثلا اگر در پایان مرداد ماه تصمیم به بیرون آوردن پیاز بگیرید، ممکن است آن پیاز برای ریشه زدن و جوانه زدن آماده باشد بنابراین حتما از بیرون آوردن آن در اواخر مرداد خودداری کنید.
- از دیگر شرایط زمانی که برای خارج کردن پیاز از زمین و انتقال آن به زمین جدید باید رعایت شود، فاصله زمانی بین این اتفاق است. هر چقدر این فاصله زمانی کمتر باشد بهتر است.
- بیش از دو سه روز از کندن پیاز نگذشته باشد. به محض اینکه پیازها از زمین خارج شدند، آن را به زمین مقصد انتقال دهید و بکارید تا پیازها به خواب و استراحت خود در زمین جدید ادامه دهند.
- تائید شده اداره کشاورزی باشد.
زمان مناسب کاشت پیاز زعفران
زمان مناسب کاشت، از اواسط خرداد ماه (که علفهای پیاز کاملا خشک شدهاند و پیاز درخواب است) آغاز و تا اواسط آبان ماه ادامه دارد (لازم به ذکر است که بسته به منطقه آب و هوایی این بازه زمانی تغییر میکند). اما بهترین زمان کاشت پیاز زعفران تیرماه میباشد به شرطی که تا نیمه مرداد، بارندگی و رطوبت به پیاز زعفران نرسد.
پس از کاشت، پیاز زعفران در زمین به مدت ۴ الی ۷ سال و در بعضی مناطق تا ۱۰ سال باقی مانده و محصول میدهد و از این نظر احتیاجی به کاشت مجدد زعفران در سالهای بعد ندارد.
قیمت پیاز زعفران
پیاز زعفران، همانند زعفران، انواع مختلفی دارد که بر قیمت آن تأثیرگذار هستند. برخی از عواملی که بر قیمت پیاز زعفران تأثیر میگذارند عبارتند از:
- نوع پیاز:
پیازها بر اساس باخاک یا بدون خاک بودن به دو دسته تقسیم میشوند. - وزن پیازچه:
وزن پیازچه نیز میتواند بر قیمت پیاز زعفران تأثیرگذار باشد. پیازهای سبک و پیازهای سنگین دارای قیمتهای متفاوتی هستند. - منطقه کشت:
منطقهای که پیاز زعفران در آن کشت شده است نیز میتواند بر قیمت آن تأثیر بگذارد. شرایط آب و هوایی و خاک موجود در هر منطقه ممکن است باعث تغییر قیمت شود. - ضدعفونی بودن:
ضدعفونی بودن یا نبودن پیاز زعفران نیز میتواند بر قیمت آن تأثیر داشته باشد.
با توجه به این عوامل، قیمت پیاز زعفران در بازار ممکن است متغیر باشد و تحت تأثیر تغییرات این عوامل قرار گیرد.
خرید پیاز زعفران
خرید پیاز زعفران، مستقیم از سر مزرعه میتواند یکی از بهترین راهها برای اطمینان از کیفیت و اصالت آن باشد. با خرید مستقیم از مزرعه، شما از واسطههای دلالان و توزیعکنندگان عبور کرده و میتوانید مطمئن باشید که پیاز زعفرانی که دریافت میکنید، اصل و با کیفیت است.
فاصله پیاز زعفران از درختان در باغچه چه اندازه باشد؟
درصورتیکه قصد دارید پیاز زعفران را در باغچه و یا باغی که در آن درخت وجود دارد، بکارید باید به این نکته توجه داشته باشید که زعفران گیاهی است که در فصل تابستان به آب نیاز ندارد. به همین دلیل، در هنگام کاشت زعفران به این نکته دقت کنید که فاصله پیاز زعفران از درختان باید حداقل نیم متر باشد تا در صورت آبدهی درختان در فصل تابستان، رطوبت به پیاز زعفران نرسد.
کاشت پیاز زعفران
پس از آمادهسازی زمین جهت کاشت، موارد زیر را باید درنظر داشته باشیم:
مقدار پیاز لازم
- پیاز درشت هر مترمربع یک کیلو (هکتاری ۱۰ تن)
- پیاز متوسط هر مترمربع ۸۰۰ گرم (هکتاری ۸ تن)
- پیاز ریز هر مترمربع۶۰۰ گرم (هکتاری ۶ تن)
پیاز درشت بیش از سه یا چهار جوانه و ۲ ساقه گل دارد که در سال اول، علاوه بر اینکه تکثیر پیاز زیاد است، گل بیشتری نیز نسبت به پیاز متوسط و یا پیاز ریز خواهد داشت.
پیاز متوسط نسبتا جوانه کمتری نسبت به پیاز درشت دارد و دارای یک ساقه گل میباشد.
در اکثر مواقع، پیاز ریز دارای جوانه نیست و تنها دارای یک ساقه گل میباشد.
عمق و فاصله کاشت پیاز
پیاز زعفران باید در عمق ۲۰ سانتیمتری از سطح زمین کاشه شود.
فاصله پیازهای زعفران از همدیگر باید حدود ۲۰ سانتیمتر باشد.
پس از اینکه با بیل، زمین را جهت قرار دادن پیازهای زعفران آماده کردیم، در هر یک از چالههای ایجاد شده، ۵ عدد پیاز زعفران ریز و یا درشت را قرار میدهیم.
بهتر است که پیازها را رو به بالا در چالهها قرار دهیم.
دلیل اینکه فاصله پیازها باید بیست سانتیمتر باشد؟
- تامین ویتامین و مواد غذایی مورد نیاز ییاز زعفران
- آسانتر جمع کردن گل زعفران
- برداشت آسان و گروهی در هنگام کندن آن
دلیل اینکه عمق پیازها باید بیست سانتیمتر باشد؟
اگر پیازها در عمق کمتر از بیست سانتیمتر کاشته شوند، در خطر گرما و یا سرمای شدید خواهند بود.
اگر پیازها در عمق بیشتر از بیست سانتیمتری کاشته شوند نیز معایبی دارد. در اینصورت انرژی کمتری به پیاز میرسد و حالت خفگی و تکثیر کمتر را خواهیم داشت. در این حالت، پیازکم ولی درشت میشود.
حسن کاشت پیاز زعفران بصورت گروهی
- جمعآوری گل زعفران آسانتر خواهد بود
- اگر بعد از باران و یا به هر دلیل دیگری زمین آبیاری شود و سفت و سفاله شود، پیازهای گروهی میتوانند سفاله را بشکنند ولی گل تک پیاز زیر خاک میماند و نمیتواند خودش را بیرون بکشاند.
- هیچ زمینی ویتامین مورد نیاز پیاز زعفران جهت تکثیر شدن و گل دادن را برای بیشتر از ۷ یا ۸ سال ندارد و به همین علت، بهتر است که زمین زیر کشت کمتر باشد تا هزینههای وابسته شامل هزینه زمین، آب و صرفهجویی شود.
کاشت پیاز زعفران به چه شکلی درون خاک انجام میشود؟
برای این عملیات، بعد از مسطح کردن، شخم زدن و پاشیدن کود حیوانی و فسفات در زمین، در هر ۲۰ سانتیمتر، یک چاله به عمق ۱۵ یا ۲۰ سانت ایجاد میکنیم. حالا در هر ردیف و در هر چاله آن، از ۳ تا ۱۵ پیاز رو به بالا قرار میدهیم. توجه کنید که باید سر پیازها بالا باشند.
عموما برای عملیات کشت زعفران، حداقل ۴ نفر شرکت دارند. یک نفر با بیل باید چالهها را ایجاد کند، نفر دوم و سوم هم باید دستههای ۳ تا ۱۵ را انتخاب کنند، و نفر آخر هم باید پیازها را درون چاله بکارد، تا نهایتا در همه زمین پیاز زعفران کاشته شود.
سپس باید زمین کاشته شده را ماله بکشیم زیرا زمین دارای ناهمواریهای زیادی شده است. زمین را میتوان با یک بیل یا ماله مسطح کرد. با این کار پیازها به خاک میچسـپند. روی شکافها را با ماله قشنگ میپوشانیم، تا زراعت ما مرتب و ردیفی به نظر بیاید.
حالا این زمین را باید تا فصل آبیاری در پائیز رها کرد. قبل از آبیاری زمین، باید به میزان لازم کود حیوانی کاملا پوسیده را بوسیله بیل در سطح زمین پخش کرد.
ناگفته نماند روشهای مختلف دیگری برای کاشت پیاز زعفران وجود دارد که باعث بازدهی بهتر و حداکثری کار میشود از جمله: کاشت مکانیزه و کاشت ردیفی و دانه تسبیحی که هر کدام از آنها دارای مزایا و معایب خاص خودشان هستند که باید ما با توجه به شرایط خاک و امکانات موجود منطقه نسبت به انتخاب آنها اقدام کنیم.
آبیاری پیاز زعفران
آب مورد نیاز زعفران در طول سال سه الی چهار مرتبه تامین خواهد شد:
آب اول: اوایل ماه هفت همزمان با سردی و تغیر هوا که پیاز از خواب بیدار میشود (گل آب). باید دقت شود که قبل از این زمان، پیاز زعفران خواب است و آبیاری ممکن است موجب قارچ و کنه و … شود.
آب دوم: اواخر ماه هشت و اوایل ماه ۹ و بعد از چیدن گل (زاچ آب).
آب سوم: که اگر نباشد هم مشکلی ایجاد نمیکند. آبیاری این مرحله در زمستان انجام خواهد شد (یخ آب).
آب چهارم: اوایل ماه دو و هنگامیکه علفها در حال زرد شدن است (زرد آب)
آب فاضلاب و آب سیل و آب شور را حتی الامکان به زمین ندهید.
در این نوشته سعی کردیم تا به موضوعات کاربردی حول محور پیاز زعفران بپردازیم. امیدواریم که این مقاله بتواند برای شما کاربردی باشد.